w listopadzie Aros wstał w piatek wieczorem i wysikał szklanke jasnej krwi. jako że nie było innych objawów w sobote juz z krwiomoczem byliśmy w lecznicy. Pełna morfologia i chemia krwi, badanie moczu , USG i RTG . Okazało sie sika moczem z krwia i piaskiem z struvitami i kamieniami szczwianowymi. Antybiotykoterapia przez dwa miesiace , Vit. C w duzych dawkach by zakwasic mocz , badania kontrolne krwi i moczu co tydzień . Zmiana diety na LIGHT , obnizenie białka i fosforu . Na dzień dzieijszy jest juz zdrowy , na Lighcie zostanie do końca zycia , gdyby była wznowa to przejdziemy na diety weterynaryjne.
Dzieki temu , korzystając z podreczników, netą i wiedzy moich wetów zgłebiłem temat i poniżej - dla zainteresowanych - co może przydażyc się naszym psom:
Kamica dróg moczowych dotyczy najczęściej pęcherza moczowego oraz cewki moczowej; bardzo rzadko miedniczek nerkowych . W zależności od składu chemicznego urelitów-kamieni różna jest profilaktyka tych chorób – opierająca się w głównej mierze na modyfikacji pH moczu poprzez odpowiednią dietę; leczenie najczęściej wymaga radykalnych kroków, czyli interwencji chirurgicznej.
Przyczyny tworzenia się kamieni moczowych
- przesycenie moczu związkami mineralnymi (nieodpowiednia dieta – wzmożone pobieranie szczawianów, wapnia) lub produktami przemiany materii (cystyna, moczany – wrodzone wady metaboliczne) nakładające się na pH sprzyjające ich krystalizacji
- ograniczony dostęp do wody sprzyjający nadmiernemu zagęszczeniu moczu
- retencja moczu w pęcherzu moczowym (zamknięcie cewki moczowej, uchyłek pęcherza, behawioralne przyczyny rzadkiego oddawania moczu)
- obecność tzw. rdzenia krystalizacji , jest nim najczęściej jakiś twór organiczny – np. złuszczony nabłonek, zlepy nabłonka i bakterii ( infekcje dróg moczowych)
- niedobór substancji stabilizujących mocz: cytrynianów, uromodulina, która jest inhibitorem powstawania oxalatów, pirofosforanów, glikozaminoglikanów.
Objawy związane z obecnością kamieni w drogach moczowych zależą od ich umiejscowienia. Niezależnie od ich lokalizacji występuje zaburzenie w oddawaniu moczu oraz krwiomocz , który może mieć różne nasilenie do ciężkiego krwiomoczu, a także objawy ogólne jak wymioty i utrata apetytu oraz pogorszenie samopoczucia i kondycji. W przypadku umiejscowienia kamienia w pęcherzu moczowym zaobserwować można częste oddawanie moczu , bolesne oddawanie moczu ; krwiomocz występuje na początku oraz końcu strumienia. Ściana pęcherza jest zgrubiała i bolesna; czasem omacywaniem już stwierdzić można obecność kamieni . Kamienie moczowe, zwłaszcza te o niewielkiej średnicy, mają tendencję do schodzenia i zatkania cewki moczowej. W takim wypadku wystąpią kłopoty z oddawaniem moczu , poszerzenie objętości pęcherza moczowego oraz rzadko – samoistne pęknięcie pęcherza moczowego.
W badaniach laboratoryjnych moczu stwierdza się kryształy , czasem bakteriomocz, zasadowe pH, komórki zapalne.
By zdiagnozować infekcję bakteryjną pęcherza moczowego, która w większości przypadków jest pierwotna w stosunku do kamicy, należy wykonać badanie bakteriologiczne moczu , wyściółki nabłonkowej pęcherza oraz samego kamienia .
W diagnostyce kamicy moczowej stosuje się USG i RTG , którymi wykryć można każdy rodzaj kamieni a dodatkowo – ocenić grubość ściany pęcherza moczowego.
RTG jamy brzusznej należy do najczęściej wykonywanych badań przy podejrzeniu kamicy dróg moczowych. Wykryć za jej pomocą można kamienie cieniujące: struvit, apatyt, oxalat, węglan wapnia i niekiedy cystynowe, które należą do słabo cieniujących. Kamienie niewykrywalne w badaniu rtg to: kamienie moczanowe, ksantynowe. Badanie rtg po podaniu kontrastu pozwala, podobnie jak USG, wykryć wszystkie kamienie i okazać drożność dróg moczowych.
Powikłania kamicy moczowej również mogą być pomocne w diagnostyce, trzeba mieć je na uwadze zawsze wtedy, gdy podejrzewa się, że proces trwa już od dłuższego czasu. Są to:
- bezmocz powyżej 24 godzin – stwierdzana badaniem biochemicznym krwi (wzrost mocznika, kreatyniny),
-wodonercze (potwierdzone badaniem USG),
-wtórne infekcje dróg moczowych -ropne zapalenie nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerek
-przewlekłe, przerostowe zapalenie pęcherza - USG
-kamica nerkowa -USG lub Rtg.
Leczenie kamicy moczowej
Jeśli mamy bezmocz trwający dłuższy czas – należy w trybie natychmiastowym podjąć próby udrożnienia cewki moczowej. Metody:
- przepchnięcie kamienia do pęcherza za pomocą cewnika
- wprowadzenie cienkiego cewnika w celu upuszczenia moczu
- kruszenie kamieni ultradźwiękami
- uretrotomia.
Jeżeli kamienie znajdują się w pęcherzu, niektórzy zalecają postępowanie mające na celu ich rozpuszczenie, jednak nie jest to wskazane, ponieważ mniejsze kamienie mogą łatwiej dostawać się do cewki moczowej powodując jej zatkanie. Wskazaniem do rozpuszczania jest natomiast obecność piasku w pęcherzu moczowym.
Najważniejszym działaniem farmakologicznym jest wyleczenie poprzez antybiotykoterapię pierwotnych lub wtórnych infekcji dróg moczowych. Poprzez interwencję chirurgiczną usuwa się przyczynę występowania objawów, jednak jedynym sposobem zapobiegania nawrotom jest odpowiednia dieta -zależna od składu i właściwości chemicznych kamieni.
Rodzaje kamieni moczowych
STRUVIT – trójfosforan amonowo – magnezowy, kamień ten jest gładki; łączy się on z infekcją dróg moczowych – zakażenie gronkowcem oraz pałeczką Proteus powoduje alkalizację moczu:
To zaś przyczynia się do spadku rozpuszczalności trójfosforanów amonowo – magnezowych. Dodatkowo sprzyja wytrącaniu struvitów wysoka zawartość mocznika, amoniaku oraz węglanów w moczu. Często wewnątrz kamienia są bakterie, które przyczyniły się do jego wytrącenia.
Badanie osadu moczu daje obraz charakterystycznych „ trumienek”.
W profilaktyce zaleca się podawanie zwierzęciu diet specjalistycznych wzmagających pragnienie i o obniżonej podaży białek, fosforu, magnezu.
Infekcje bakteryjne najlepiej zwalczać opierając się na antybiogramie.
OXALAT – szczawian wapnia; kamień ma kształt nieregularny, o pofałdowanej powierzchni. Wzrost ilości szczawianów w moczu wpływa na zmniejszenie stężenia cytrynianów, które pełnią rolę stabilizującą mocz..
Badanie osadu moczu daje obraz „kopertek”.
W przeciwieństwie do struvitów oxalaty nie rozpuszczają się i zawsze wymagają interwencji chirurgicznej.
Profilaktyka polega na leczeniu chorób predysponujących do ich powstania - nadczynności przytarczyc, oraz na ograniczaniu przyjmowania szczawianów . Należy zwiększać ilość wydalanego moczu , stosować odpowiednią, niskobiałkową i niskoszczawianową dietę, która jest również uboga w chlorek sodu . W celu ustabilizowania odczynu moczu podaje się fosforan magnezowy, cytrynian sodowo – potasowy i wyciągi roślinne lub kombinację witaminy B6 i cytrynianu potasu.
KAMIENIE KWASU MOCZOWEGO – dotyczą głównie dalmatyńczyków; ich powstawanie wiąże się z wrodzonym upośledzeniem układu transportującego kwas moczowy przez błonę komórkową hepatocytów; stąd zamiast alantoiny występuje w moczu nadmiar kwasu moczowego, który jest związkiem słabo rozpuszczalnym w wodzie i chętnie wytrąca się w formie kamieni. Profilaktyka to obniżenie poziomu białka w diecie.
KAMIENIE CYSTYNOWE – predysponowane są psy z cystynurią, wrodzonym zaburzeniem metabolicznym polegającym na nieprawidłowości w resorpcji cystyny kanalikach nerkowych. Cystyna jest bardzo słabo rozpuszczalna w wodzie, niskie pH sprzyja jej wytrącaniu. Rasy predysponowane to jamnik i buldog angielski.
Kamienie cystynowe rozpuszcza się alkalizując mocz . Niezbędna jest także dieta eliminująca podaż cystyny.
Alkalizacja moczu – by zapewnić pH moczu na poziomie ok. 7,5 podawać należy cytrynian potasu lub wodorowęglan sodu – doustnie, w kilku dawkach.
Dieta – należy zmniejszyć ilość białka, metioniny (aminokwas egzogenny, prekursor cystyny); zalecana jest specjalistyczna dieta alkalizująca mocz i zawierająca zmniejszoną ilość białka.
Profilaktyka kamicy cystynowej jest niezbędna, gdyż cystynuria jako taka jest wadą wrodzoną i nieuleczalną, zatem kamienie po interwencji chirurgicznej lub rozpuszczeniu będą tworzyć się wciąż na nowo. Należy stosować odpowiednią dietę łącznie ze środkami alkalizującymi mocz.
WĘGLAN WAPNIA i DWUWODNY FOSFORAN WAPNIA (APATYT); kamienie te są nierozpuszczalne, czasami towarzyszą struvitom. Konieczność w tym wypadku to zabieg chirurgiczny. Należy więc unikać nadmiernej podaży wapnia i fosforanów w diecie. Oprócz niewłaściwego żywienia przyczyną może być nadczynność przytarczyc.
Sporadycznie spotykane kamienie moczowe
Kamienie krzemianowe – również nierozpuszczalne; profilaktyka obejmuje wzrost objętości moczu poprzez podawanie płynnego, posolonego pokarmu.
Kamienie ksantynowe – występują głównie u suk; spowodowane wrodzonym defektem enzymatycznym . Występuje bardzo rzadko; jest nierozpuszczalny.
Kamienie chlorku amonu – przy niewydolności wątroby, np. nieprawidłowym spływie wrotnym. Leczyć należy chorobę podstawową.
Kamienie nerkowe – nefrolity
Występują częściej u suk i tworzą odlewy miedniczek nerkowych.
Poszerzają tym samym miedniczki, utrudniają odpływ moczu, uciskają miąższ nerki i podtrzymują zapalenie miedniczek. Mogą to być moczany, oksalaty albo struvity – innych rodzajów kamieni praktycznie nie spotyka się. W większości przypadków zostają zauważone przypadkiem na zdjęciu rtg jamy brzusznej, gdyż często ich objawy są mało wioczne. Krwiomocz występujący podczas całego oddawania moczu wskazuje na nerkową lokalizację zmian. By ocenić zajecie nerek wykonuje się urografię. Antybiotykoterapia umożliwia zwalczenie infekcji, podjąć też należy próbę rozpuszczenia kamieni dietą. Ostatecznie – interwencja chirurgiczna lub kruszenie ultradźwiękami.
Przedmiotowe opracowanie zostało sporządzone przez dr.nwet. Katarzynę Pażdzior na podstawie :
[1] Hans G. Niemand, Peter F. Suter, Praktyka kliniczna – psy (2006)
[2] Christelle Maurey, Cedric Dufayet, Nefrologia i urologia psów i kotów (2007)
[3] Carl Osborne i wsp., Kamica cystynowa u psów – Magazyn Wet. 1996 nr 6
[4] Vincent C. Biourge, Chlorek sodu w diecie – niezbędny środek w terapii chorób dolnych dróg moczowych u psów i kotów – Magazyn Wet. 2003 nr 11
[5]www.acvs.org/AnimalOwners/HealthConditions/SmallAnimalTopics/Urolithiasis(UrinaryStones)
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Nie możesz ściągać załączników na tym forum
